جمهوری اسلامی ایران از معدود کشورهایی است که در راستای حمایت سازمان‌های غیر دولتی بین‌المللی از پناهندگان، مهاجرین و آوارگان، علاوه بر اعطای مجوز، امتیازات و تسهیلاتی را به این انجمن‌ها و نهادهای بشر دوستانه اعطا کرده است. عمده فعالیت‌های این انجمن‌ها و نهادها، ارائه خدماتی نظیر پزشکی و درمانی، بهداشت و باروری، آموزش فنی و حرفه‌ای، امدادرسانی در بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله پناهندگان، حمایت از کودکان مهاجر مبتلا به بیماری‌های خاص و به ویژه فعالیت‌های آموزشی و تحصیلی کودکان و دانش‌آموزان مهاجر است.
«آموزش» همواره به عنوان مهم‌ترین مسأله خدمات به کودکان و دانش آموزان مهاجر مطرح است، در تفاهم نامه‌ای که بین 14 کشور جهان در سال 2001 میلادی منعقد شد، هر کدام از کشورها مسئولیتی در بخش‌های مختلف اقتصادی، بهداشت و صنعت در افغانستان را عهده‌دار شدند اما جمهوری اسلامی ایران عهده‌دار مهم‌ترین مسئولیت در افغانستان یعنی آموزش شد.
در همین راستا ایران از مراکزی که جهت ارتقای سطح آموزش کودکان و دانش‌آموزان مهاجر در ایران فعالیت کرده، حمایت می‌کند.
این نهادها و مراکز آموزشی دارای مجوز از مراکزی از جمله نمایندگان وزارتخانه‌های کشور، وزارت امور خارجه و نیروی انتظامی هستند، قوانین و ضوابط معین و مدونی برای فعالیت این انجمن‌ها و نهادهای بشر دوستانه از سوی اداره اتباع و امور مهاجرین برای فعالیت‌های آموزشی وضع شده است.
«وزارت آموزش و پرورش» نیز به عنوان بزرگ‌ترین مرجع آموزشی در ایران است که نقش مهم و تأثیرگذاری را در جهت ارائه خدمات آموزشی به کودکان و دانش‌آموزان مهاجر دارد.
بر اساس قوانین اداره اتباع و امور مهاجرین و به موجب ماده 180 قانون برنامه سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران به منظور ایجاد تمرکز در سیاست گذاری امور اتباع خارجی در امور آموزش اتباع خارجی و مهاجرین، شورای هماهنگی به ریاست وزیر کشور تشکیل می‌شود که یکی از اعضای این شوراها وزیر آموزش و پرورش است.
با توجه به دستور رهبر انقلاب ایران در باب تحصیل کودکان و دانش آموزان مهاجر نسبت به تمامی قوای سه‌گانه از جمله آموزش و پرورش، حمایت از تحصیل کودکان و دانش آموزان مهاجر در ایران، فعالیت‌های این مراکز آموزشی هم راستا با اهداف وزارت آموزش و پرورش بدون مانع است.
با وجود قوانین و ضوابط مدونی که در زمینه آموزش کودکان و دانش آموزان مهاجر وضع شده اما باز هم شاهد برخی قوانین دست و پاگیر و گاهاً مانع تراشی‌های از سوی برخی مسئولان برای ادامه فعالیت این مراکز آموزشی هستیم.
انجمن حامی از جمله این انجمن‌ها و نهادهایی است که در جهت توسعه فعالیت‌های آموزشی کودکان و دانش آموزان مهاجر چندین سال است با تأسیس مدارسی در چند شهر ایران با کسب مجوز فعالیت‌های بشردوستانه‌ای را داشته است.
این انجمن با وجود فعالیت‌های آموزشی کودکان و دانش آموزان مهاجر با شکایت قضایی یکی از ادارات آموزش و پرورش مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.
«فاطمه اشرفی» مدیر انجمن حامی در رابطه با شکایت انجام گرفته از این مرکز آموزشی، گفت: دریافت شهریه از جمله موانع ساختاری آموزش برای کودکان و دانش‌آموزان مهاجر بود که توسط انجمن به دلیل عدم محرومیت دانش آموزان از تحصیل این مانع برداشته شد، اما مشکلی که وجود داشت اقدام یکی از ادارات آموزش پرورش بود که برداشتن مبلغ شهریه را خلاف قانون اعلام کرد بنابراین تلاش‌های قضایی برای بستن این مرکز انجام شد.
مدیر انجمن حامی با اشاره به اهمیت فعالیت‌های آموزشی کودکان و دانش آموزان مهاجر، گفت: برطرف کردن هر گونه تبعیض بین دانش‌آموزان اتباع خارجی و مهاجرین با سایر دانش آموزان از اهداف این انجمن بوده است، به لحاظ حقوق انسانی هر گونه تبعیضی پسندیده نیست، علاوه بر این وجه اجتماعی این فعالیت‌های آموزشی در بین کودکان و دانش آموزان مهاجر در جامعه تأثیرگذار است و باید از این ظرفیت‌ها به خوبی استفاده شود.
تلاش‌ها جهت بستن این مرکز آموزشی بی‌نتیجه ماند چرا که دادگاه پس از بررسی مدارک و ادله موجود رای را به نفع این مرکز آموزشی صادر کرد، در بخشی از رای دادگاه با اشاره به گزارش بازدید نمایندگان اداره آموزش و پرورش از این نهاد آموزشی که حکایت از تایید فعالیت موسسه را داشته آمده که انجمن حامی به عنوان یک تشکل غیردولتی مجوزهای لازم را اخذ کرده است.
دادگاه نه تنها فعالیت‌های این مرکز آموزشی را خلاف قانون نمی‌داند بلکه در بخشی از رای صار شده از سوی دادگاه آمده که «فعالیت‌های این مرکز آموزشی در راستای انجام وظیفه و با عنایت به دستور رهبر انقلاب ایران در باب تحصیل اتباع افغانستان همراه بوده است».
فعالیت‌های نهادها و انجمن‌های که جهت ارتقای آموزش تحصیلی کودکان و دانش آموزان مهاجر که به هر دلیل از ادامه تحصیل محروم مانده‌اند نه تنها تبعات منفی در جامعه نخواهد داشت بلکه می‌توان شاهد ثمرات مثبت آن در جامعه بود و شایسته نیست در برابر اینگونه فعالیت‌های بشردوستانه مانع تراشی ایجاد شود.
منبع:خبرگزاری فارس