افزایش سفر شهروندان کشور به ویژه جوانان به ترکیه و ایران با هدف رسیدن به اروپا این روزها تعدادی زیادی از مردان، زنان و کودکان را ساعتها در برابر سفارت ترکیه و ایران برای گرفتن ویزا معطل میسازد.
این شهروندان میگویند که حکومت برای آنان شغل ایجاد نکرده است، از همین رو ناگذیر شدهاند که خطر را بپذیرند و از راههای دشوار گذر خود را به اروپا برسانند. بسیاری از این شهروندان که جوانان تحصیل کرده هستند، میگویند که بیکاری و ناامنی چارهای جز رفتن از افغانستان برایشان نمانده است.
امین الله که متقاضی ویزا است میگوید: "در سال ۲۰۱۱ هم من به اینجا آمدم و ویزا گرفتم، ۱۵ یا ۲۰ نفر بیشتر اینجا نبودند اما حالا تعداد بسیار زیاد است."
فیصل فارقی یکی دیگر از مراجعه کنندهگان گفت: "من هفته پیش با خانواده اینجا آمدم و گفتند که ویزه می دهند".
جوانان سرمایۀ معنوی یک کشور هستند، اما بسیاری از جوانان تحصیل کرده روزانه به سفارت ترکیه می آیند، بسیاری از آنان که به گفتوگو در برابر حاضر نمیشوند، میگویند بیکار شدهاند و حکومت توان ایجاد کار و ضمانت آیندهشان را ندارد از همین رو میخواهند کشور را ترک گویند.
حمید استاد دانشگاه معتقد است: "به مشکل ویزه میدهند؛ سه یا چهار روز مردم میآیند اما ویزه گرفته نمیتوانند."
درهمین حال برخی دیگر از شهروندان کشور که وضعیت اقتصادیشان چندان خوب نیست، خطر را میپذیرند و با موتر افغانستان را ترک میکنند و خود را به ایران و ترکیه میرسانند.
صاحبان شرکتهای ترانسپورتی میگویند که روزانه در حدود یکهزارو ۲۰۰ مسافر را که نیمی از آنان به ایران میروند را انتقال می دهند.
سیدعالم مسئول یک شرکت ترانسپورتی افزود: "در حدود ۶۰۰ تن شان از مرز رد میشوند؛ از آن طرف هم مسافر زیاد است، در حدود ۳۰۰ تن رد مرز شده و به پایتخت بر میگردند و قصه میکنند که در آن سوی مرز با آنان رفتار غیرانسانی میشود".
ایمل مسئول یک شرکت ترانسپورتی ادامه داد: "روزانه ۴۰ تا ۵۰ موتر را ما روان میکنیم؛ جوانان و فامیلها هستند، از هر خانه هشت، ده و یا هم ۲۰ نفر از یک خانه می روند. بسیاری میمیرند، بسیاری هم زخمی و معتاد بر میگردند".
بسیاری از کسانی که رد مرز شدهاند، از رهبران حکومت میخواهند که به این مشکل باید رسیدهگی کنند.
سعید یکی از شهروندان میگوید: "لطفا جلوی رفتن مردم را بگیرید، خانه ما نزدیک مرز در پهلوی شفاخانه است، روزانه تا پنج جنازه را از ایران میآورند، جوانان کشته میشوند و فکر نکنم که جسدشان هم به خانوادههایشان برسد."
حبیب یکی از مسافران گفت: "میخواهم بروم ترکیه و از آنجا قاچاق به یونان و آلمان، من برای فرار از بیکاری می روم".
محمد حسن یک مسافر دیگر گفت: "میخواستم ترکیه بروم و از آنجا المان در مرز ترکیه و ایران مرا گرفتند، ۲۶ فامیل بودیم. از هر نفر ۶ میلیون تومان(۱۲۰هزار افغانی) میخواهند ما که تنها بودیم فرار کردیم و دیگر خانوادهها که زن و بچه داشتند پیش دزدان هستند".
این درحالی است که وزارت امور مهاجران و عودت کنندهگان هیچ ارقامی دربارۀ فرار شهروندان از کشور ندارد.
بر بنیاد آمارهای تأیید نشده در چند ماه اخیر بیش از ۷هزار تن افغانستان را ترک کردهاند؛ بسیاری از آگاهان فرار جوانان را از کشور بسیار نگران کننده میدانند و میگویند که در کنار افزایش ناامنیها این وضعیت افغانستان را با بحران تازه روبرو خواهد ساخت.