برای داشتن یک زندگی رضایت‌بخش در آلمان هیچ چیز مهم‌تر از یادگیری زبان آلمانی نیست. تنها کسی که آلمانی را آموخته باشد می‌تواند با مشکلات روزمره روبرو شود واز موقعیت‌هایی که دست می‌دهد استفاده و با مردم ارتباط برقرار کند.
آیا من حق شرکت در کلاس زبان را دارم؟
تا زمانی که کسی پناهجو است، حقی برای شرکت در آن دسته از کلاس‌های زبان آلمانی را که دولت هزینه آن را تأمین می‌کند ندارد؛ اما پس از آنکه به عنوان پناهنده به رسمیت شناخته شد، وقتی روند رسیدگی به درخواست پناهندگی‌اش با موفقیت طی شد و اجازه اقامت طولانی به او داده شد وضعیت تغییر می‌کند.
پس از آن پناهجو باید در دوره‌هایی موسوم به کلاس انتگراسیون (هم‌پیوندی) نیز شرکت کند. در این کلاس‌ها هم می‌توان زبان آلمانی را آموخت و هم اطلاعاتی درباره حقوق و وظایف افراد در آلمان و بنیان‌های سیاست و جامعه این کشور به دست آورد. مقامات اداره امور مهاجران و پناهجویان در آلمان اطلاعاتی دقیق در این باره و اینکه به کجا باید مراجعه کرد را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهند.
جوانان پناهجو امکانات بیشتری برای آموختن زبان آلمانی دارند. پناهجویانی که هنوز دوره ده ساله تحصیل در مدرسه را طی نکرده‌اند، تقریبا در همه ایالت‌های آلمان باید به مدرسه بروند. آنها به طور معمول باید حداکثر شش ماه پس از ورود به آلمان تحصیل در مدرسه را آغاز کنند. در بیشتر مدارس کلاس‌های انتگراسیون یا "خوشامدگویی" هم وجود دارد. آموزگاران در این کلاس‌ها زبان آلمانی و فرهنگ آلمان را به کودکان و نوجوانان می‌آموزند.
چه کسی به من در یادگیری آلمانی کمک می‌کند؟
بهترین راه برای کسی که مایل است از دوره انتظار برای دریافت پاسخ درخواست پناهندگی‌اش به خوبی استفاده کند و زبان آلمانی را بیاموزد، این است که تحقیق کند و موقعیتی برای یادگیری زبان در اطراف محل اقامتش بیابد.
در بسیاری موارد مددکاران داوطلب در گروه‌های امداد محلی کلاس درس زبان آلمانی در اقامتگاه‌های پناهجویان تشکیل می‌دهند. برخی از این مددکاران آموزگاران حرفه‌ای هستند. این کلاس‌ها رایگان است.
اگر پناهجویی بخواهد از این طریق آلمانی بیاموزد، می‌تواند در این مورد با دفتر مشاوره برای پناهجویان یا نمایندگان شوراهای پناهندگان در هر ایالت آلمان صحبت کند. این مراکز می‌توانند در این مورد کمک کنند.
طبیعی است که اگر کسی توانایی مالی داشته باشد، می‌تواند در کلاس‌هایی نیز شرکت کند که رایگان نیستند. در این رابطه می‌توان از کلاس‌های درس "انستیتو گوته" نام برد.
برای شرکت در کلاس‌های دو تا هشت هفته‌ای انستیتو گوته باید بین ۶۱۰ تا ۲۱۴۰ یورو پرداخت.
کلاس‌های زبان ارزان‌قیمت‌تری در "مدارس مردمی" (VHS) وجود دارد که تقریبا در همه شهرهای بزرگ آلمان یافت می‌شود. البته این کلاس‌ها تنها دو بار در سال، اغلب در ماه‌های مارس و سپتامبر آغاز می‌شوند.
در وبسایت VHS می‌توان به اطلاعات در باره کلاس‌هایی که این نهاد در سراسر آلمان عرضه می‌کند دست پیدا کرد.
بسیاری از دانشگاه‌ها نیز در این میان کلاس‌های درس زبان آلمانی ویژه پناهجویان تشکیل داده‌اند. هر دانشگاهی برنامه خاص خود را عرضه می‌کند. بدین جهت بهتر است که از دانشگاه محل به طور مستقیم در باره برنامه آن اطلاعات کسب کرد.
کسی که به کامپیوتر دسترسی داشته باشد، می‌تواند به کمک مواد درسی دویچه‌وله به تنهایی آلمانی بیاموزد. در وبسایت دویچه‌وله کلاس‌های آلمانی بسیاری برای سطوح گوناگون یادگیری زبان وجود دارد.
علاقه‌مندان مبتدی یادگیری آلمانی را با کلاس "A1" شروع می‌کنند. کسی که کمی آلمانی صحبت می‌کند، می‌تواند در امتحانی برای تعیین سطح زبان خود شرکت کند تا بداند کدام کلاس برایش مناسب است.
کلاس‌های زبان دویچه‌وله رایگان هستند.
مددکاران داوطلب برای تدریس به پناهجویان اغلب از کتابی استفاده می‌کنند که دو معلم بازنشسته برای آموزش زبان به پناهجویان تهیه کرده‌اند. این کتاب مهم‌ترین واژه‌هایی را می‌آموزد که متقاضیان پناهندگی در آغاز اقامت در آلمان باید بدانند.
منبع: دویچه وله فارسی