دویا تلوار شبکه آسیایی بی‌بی‌سی

    1 آوریل 2016 - 13 فروردین 1395

هم‌رسانی
Image copyright Getty Images
Image caption ناآرامی در افغانستان باعث شده خیلی از کودکان از خانه فرار کنند

حکم اخیر دادگاهی در بریتانیا صدها پناهجوی افغان را که در کودکی به بریتانیا فرار کرده بودند و با درخواست پناهندگی آنها مخالفت شده بود در معرض اخراج قرار داده است. خیلی از آن‌ها برای این‌که به آن کشور جنگ‌زده بازگردانده نشوند خود را مخفی کرده‌اند.

عصمت با ترس و لرز در خیابان‌های جنوب لندن رفت‌وآمد می‌کند. هر بار که صدای آژیر پلیس در دوردست بلند می‌شود، پشت سرش را نگاه می‌کند.

او یک مهاجر غیرقانونی است که سه سال گذشته را مخفیانه زندگی کرده و مدام نگران مقاماتی است که دنبالش می‌گردند.

او می‌گوید ”زندگی مخفیانه واقعا سخت است. وقتی بیرون می‌روم و با پلیس روبه‌رو می‌شوم فکر می‌کنم حالا است که وسط خیابان دستگیرم کنند و بفرستندم افغانستان.“

عصمت وقتی ۱۴ ساله بود تنهایی از افغانستان جنگ‌زده فرار کرد و به بریتانیا آمد. او حالا ۲۰ سال دارد.

با درخواست پناهندگی او مخالفت شد ولی به او اجازه داده شد تا برای چهار سال در بریتانیا بماند. او در همین مدت، خود را صرف درس خواندن کرد و با چند نفر دوست شد و برای خود زندگی ترتیب داد. او دوست‌دختر هم دارد.

اما درست پیش از این‌که ۱۸ سالش بشود حکم خروج از کشور را دریافت کرد. همان موقع بود که تصمیم گرفت مخفی شود.

”بعضی وقت‌ها پیش دوستانم می‌مانم. اجازه کار ندارم و هر جا هم که می‌روم از من ویزا و شماره بیمه می‌خواهند. از اینرو، حتی نمی‌توانم یک اتاق اجاره کنم. بی‌خانمان که شاخ و دم ندارد.“
Image caption یکی از جوانان افغان در بریتانیا

در ۱۰ سال گذشته، بیش از ۷٫۰۰۰ کودک افغان به تنهایی از کشور خارج شده‌اند و در بریتانیا درخواست پناهندگی کرده‌اند. به آن‌هایی که درخواست‌شان رد شده به طور موقت اجازه داده می‌شود تا ۱۸ سالگی در بریتانیا باقی بمانند.

بعد از آن یا باید داوطلبانه بریتانیا را ترک کنند یا منتظر بمانند تا اخراج شان کنند. اما خیلی‌ها تصمیم گرفته‌اند مخفی شوند. بعضی‌ها کار سیاه می‌کنند و بعضی‌ها هم جا و مکان مشخصی ندارند و با کمک مالی دوستانشان زندگی می‌کنند.

عصمت وضع خوبی در بریتانیا ندارد ولی می‌گوید هر کاری لازم باشد می‌کند تا به افغانستان برگردانده نشود.

”اگر جانم در خطر نبود برمی‌گشتم. ولی اگر به افغانستان برگردانده شوم کشته می‌شوم. برای همین است که مخفیانه و غیرقانونی در این کشور مانده‌ام.“

نگرانی فعالان حقوق پناهجویان از این است که لغو ممنوعیت بازگرداندن جوانانی که با درخواست پناهندگیشان مخالفت شده به مخفی شدن بیشتر آن‌ها منجر خواهد شد.

در ماه اوت (آگست) سال گذشته، اعتراض گروهی از افغان‌ها در دادگاه تجدیدنظر منجر به تعلیق همه پرونده‌های خروج اجباری به آن کشور شده بود. استدلال آن‌ها این بود که بازگشت به افغانستان برایشان خطرناک است.

ولی دادگاه به ضرر این گروه رای داد و حالا هم ممنوعیت بازگرداندن افراد به کابل از طریق پروازهای چارتر را لغو کرده است.

سخنگوی وزارت کشور می‌گوید ”اگر فردی باشد که واقعا به محافظت نیاز داشته باشد ما با درخواست پناهندگی او موافقت می‌کنیم.“

”ولی اگر فرد دیگر به محافظت ما نیاز نداشته باشد، ما انتظار داریم که داوطلبانه کشور را ترک کند. اگر چنین نکند، در آن صورت، ما در پی اجرای حکم اخراج آن ها خواهیم شد.“

وزارت کشور به ما گفت که از اعلام زمان پرواز چارتر بعدی معذور است.
Image caption توفیق حسین می‌گوید بازگرداندن مردم به افغانستان ناقض حقوق آن‌ها است

توفیق حسین، وکیل بعضی از افغان‌ها در دادگاه، عقیده دارد که حکم بر پایه مدارک کهنه‌ای صادر شده که به شرایط امنیتی امروز افغانستان ربطی ندارد.

دفتر وکالت او عجله دارد تا تعدادی پرونده پناهندگی تازه را با مدارک جدید از وضعیت رو به وخامت افغانستان به مقامات تسلیم کند. سال گذشته ما شاهد بیشترین تلفات غیرنظامیان در افغانستان از زمان شروع جمع‌آوری آمار توسط سازمان ملل در سال ۲۰۰۹ بودیم.

آقای حسین می‌گوید ”نگرانی ما از این است که شهروندان افغان را دارند به کشوری برمی‌گردانند که به وضوح درگیر جنگ مسلحانه داخلی است. حقوق این افراد زیر پا گذاشته خواهد شد و مورد آزار گروه‌هایی چون طالبان قرار خواهند گرفت.“
نمی‌توانستم جلوی گریه خودم را بگیرم

تحقیقی که از طرف دفتر خبرنگاری پژوهشی انجام گرفته نشان می‌دهد که وزارت داخله (کشور) از سال ۲۰۰۷ به این طرف بیش از ۲٫۰۰۰ کودک پناهجو را به افغانستان بازگردانده اند.

یکی از آن‌ها حکمت بود که ۲۱ سال دارد. او وقتی ۱۴ سال داشت وارد بریتانیا شد. پدر او راننده سربازان آمریکایی بود و به همین خاطر به همراه مادرش توسط طالبان کشته شد.

او تا ۱۸ سالگی در بریتانیا زندگی کرد و درس خواند و سپس سه سال پیش به کابل فرستاده شد.

او می‌گوید ”وقتی به کابل رسیدم نمی‌توانستم جلوی گریه خودم را بگیرم. من هیچ‌کس را نداشتم. حتی خانواده هم نداشتم. خیلی می‌ترسیدم. افراد مسلح در خیابان‌ها دیده می‌شدند و خیلی خطرناک بود.“

حکمت شک نداشت که اگر در افغانستان بماند به دست طالبان کشته خواهد شد. برای همین هنوز دو ماه از بازگشتش نگذشته بود که فرار کرد. او بیش از ۸٫۰۰۰ پوند به قاچاقچی‌ها داد تا او را مجددا به بریتانیا بیاورند، یعنی همان کاری که در کودکی کرده بود.

نه ماه طول کشید تا به بریتانیا برسد و از دو سال پیش که وارد کشور شد مخفیانه زندگی کرده.

”در انگلستان احساس آرامش می‌کنم ولی از این‌که باید مخفی باشم راضی نیستم – خیلی سخت است. مطمئنم که اگر پیدایم کنند اخراجم می‌کنند.“